یکشنبه ۲۵ آذر ۱۴۰۳ |۱۳ جمادی‌الثانی ۱۴۴۶ | Dec 15, 2024

حجت‌الاسلام‌والمسلمین عرفان در شرح دعای روز بیست و یکم ماه مبارک رمضان، راه‌های نفوذ شیطان را با استناد به آیات و روایات برای روزه‌داران بیان نمود.

اللَّهُمَّ اجْعَلْ لِي فِيهِ إِلَى مَرْضَاتِكَ دَلِيلاً وَ لاَ تَجْعَلْ لِلشَّيْطَانِ فِيهِ عَلَيَّ سَبِيلاً وَ اجْعَلِ الْجَنَّةَ لِي مَنْزِلاً وَ مَقِيلاً يَا قَاضِيَ حَوَائِجِ الطَّالِبِين.

اى خدا در اين روز مرا به سوى رضا و خشنودى خود راهنمايى كن و شيطان را بر من مسلط مگردان و بهشت را منزل و مقامم قرار ده، اى برآورنده حاجات طلب‌کنندگان.

فراز نخست دعا

«اللهم اجعل لی فیه الی مرضاتک دلیلا»، در این روز برای من راهنمایی به سوی خشنودیت قرار بده.

عارف بالله ميرزا اسماعيل دولابي می‌گفت: خداوند به حضرت داود پيامبر، وحي نمود كه فلان خانم را براي همسري تو برگزيده‌ام. حضرت داود به سراغ آن خانم رفت و قضيّه را مطرح كرد، ولي آن خانم گفت: من چندان عبادت و اعمال صالحي ندارم كه لياقت همسري شما را داشته باشم، خانم ديگري همنام من در همين محلّه زندگي مي كند كه خيلي اهل عبادت است، قاعدتاً اشتباه شده و آن خانم منظور خداوند بوده است. حضرت داود كه به هدايت الهي مطمئن بود، از او پرسيد شما وقتي فقير مي شويد چه مي كنيد. آن خانم گفت: چون نمي دانم فقر براي من بهتر است يا ثروت، لذا كاري نمي كنم و به آنچه خدا پيش آورده تن مي دهم. حضرت پرسيد وقتي بيمار مي شويد چه مي كنيد. آن خانم گفت: چون نمي دانم مرض براي من بهتر است يا صحّت، لذا كاري نمي كنم و به همان كه خداوند پيش آورده تمكين مي كنم. حضرت چند فقره از اين سؤالات را مطرح كرد و آن خانم هم همين گونه پاسخ داد. بعد حضرت داود گفت: با اين معرفت و روح تسليم و رضا كه در شما مي بينم، مطمئناً اشتباهي رخ نداده است و خود شما از سوی خدا براي همسري من تعيين شده ايد. (مصباح الهدی – مهدی طیب – ص70)

فراز دیگر دعا

خدایا در این روز راه نفوذی برای شیطان بر من قرار نده.

*جلوگیری از نفوذ شیطان

اولین راه بستن نفوذ شیطان، اخلاص است.

مخلَص، یعنی کسی که خداوند او را پاک کرده باشد.

کلمه مخلصین به فتح لام، هشت بار در قرآن آمده است.

خداوند در سوره ص از زبان شیطان می‌فرماید: قالَ فَبِعِزَّتِكَ لَأُغْوِيَنَّهُمْ أَجْمَعينَ (82) إِلاَّ عِبادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصينَ (83)

ابلیس گفت: «به عزّتت سوگند، همه آنان را گمراه خواهم كرد       مگر بندگان خالص تو را!»

در سوره مریم آیه 51 می‌فرماید: وَ اذْكُرْ فِي الْكِتابِ مُوسى‏ إِنَّهُ كانَ مُخْلَصاً وَ كانَ رَسُولاً نَبِيًّا؛‌ و در اين كتاب (آسمانى) از موسى ياد كن، كه او مخلص بود، و رسول و پيامبرى والا مقام.

همچنین در آیه 24 سوره یوسف، خداوند می‌فرماید: إِنَّهُ مِنْ عِبادِنَا الْمُخْلَصينَ؛ چرا كه او از بندگان مخلص ما بود.

اما کلمه مخلص به کسر لام، به معنای کسی که اخلاص دارد، چهاربار در قرآن آمده و مخلصون یک بار و مخلصین هفت بار در قرآن به کار رفته است.

اخلاص یعنی این که عملی را که انسان انجام می‌دهد، فقط به خاطر خدا باشد، انگیزه‌های مادی و غیرمادی در آن دخالت نداشه باشد، تحقق اخلاص با تمرین کردن، نصیب انسان می‌شود. گفتن بسم‌الله در آغاز هر کار، زمینه خالص‌شدن آن را فراهم می‌کند و در حقیقت ارزش هرکاری به اخلاص و معرفت می‌باشد.

«توکل بر خداوند»

قرآن می‌فرماید: إِنَّهُ لَيْسَ لَهُ سُلْطانٌ عَلَى الَّذينَ آمَنُوا وَ عَلى‏ رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ (سوره نحل ایه 99)؛ چرا كه او، بر كسانى كه ايمان دارند و بر پروردگارشان توكّل مى‏كنند، تسلّطى ندارد.

اما شیطان نسبت به کسانی از او تبعیت می‌کنند و گمراه هستند، تسلط دارد قرآن می‌فرماید: إِنَّ عِبادي لَيْسَ لَكَ عَلَيْهِمْ سُلْطانٌ إِلاَّ مَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْغاوينَ (سوره حجر42) بر بندگانم تسلّط نخواهى يافت؛ مگر گمراهانى كه از تو پيروى مى‏كنند.

*تو را در دره پرت می‌کنم!

علامه سید محمد حسین حسینی تهرانی در کتاب لب الالباب در سیر سلوک (صاحبان عقل)، نقل می‌کند: حاج امام قلی نخجوانی که استاد معارف مرحوم آقا سید حسین قاضی پدر مرحوم میرزا علی آقا قاضی‌(ره)  بود و در  نزد مرحوم آقا سید قریش قزوینی‌(ره) در اخلاقیات و معارف الهیه مراتب استکمال را طی می‌نمود، گفت: پس از آن که به سن پیری رسیدم، دیدم با شیطان در بالای کوهی ایستاده‌ایم، من دست خود را بر محاسن گذارده و به او گفتم: مرا سن پیری و کهولت فرا گرفته،‌اگر ممکن است از من بگذر. شیطان گفت: این طرف را نگاه کن، وقتی نظر کردم دره‌ای بسیار عمیق دیدم که از شدت خوف و ترس عقل انسان مبهوت می‌ماند.

شیطان گفت: در دل من رحم و مروت و مهر و عطوفت قرار نگرفته اگر چنگال من بر تو گیر کند و دستم به تو رسد جای تو در ته این دره خواهد بود که تماشا می‌کنی و چنان تو را در آن سرنگون کنم که بند از بندت جدا شده و پیکرت قطعه قطعه شود.

حضرت‌علی‌(ع) فرمودند: مَنِ اعْتَصَمَ بِاللَّهِ لَمْ يَضُرَّهُ شَيْطَان، هرکس به خدا متوسل شود، شیطان به او ضرر نمی‌رساند. (تصنیف غررالحکم ودررالکلم)

اواخر عمر آيت الله كوهستاني (ره) بود كه براي تجديد كارت معافيت تحصيلي، از مشهد به بهشهر آمدم. در اين سفر ايشان بيمار بودند، ولي در بستر بيماري هم سير و سلوك ويژه اي داشتند. از ديدني ها و از شنيدني هاي دنيا دور بود. در همان حال معنوي، درخواست نصيحت و پندي كردم، فرمود: 1- همراه با قرآن باشيد و از قرآن جدا نشويد. 2- نماز شب را ترك نكنيد. 3- نماز را اول وقت بخوانيد. آن مرد الهي بعد فرمود: مواظب شيطان باشيد كه براي فريب دادن هر انساني آماده است. من عمري را سپري كرده ام ديگر وقتي برايم باقي نمانده است. و فقط منتظر صدايي هستم كه مرا بخواند تا با كاروان آخرت همراه شوم. با اين حال شيطان مي خواهد مرا هم وسوسه كند. در اين حال صداي گريه آن رادمرد پاك باخته بلند شد. مجله بشارت شماره 28- فروردین 1381- به نقل از (سيد عنايت الله درياباري)

در دعای حزین با زبان حال می‌خوانیم.

فَيَا غَوْثَاهْ ثُمَّ وَا غَوْثَاهْ بِكَ يَا اللَّهُ مِنْ هَوًى قَدْ غَلَبَنِي وَ مِنْ عَدُوٍّ اسْتَكْلَبَ عَلَی؛ «خدايا! كمكم كن، به دادم برس، از هوايى كه بر من غالب شده!، از دشمنى كه چون سگ بر من پارس مى‏كن. (عده الداعی و نجاح الساعی ص 206)

صدر المتالهین شیرازی در کتاب مفاتیح‌الغیب نقل کرده است، که مردی می‌گفت: از پروردگار خود در خواست کردم تا محل و مکان شیطان را در دل آدمی به او نشان بدهد، پس به وقت خوابیدن و استراحت کردن، در خواب مردی را دیدم که پیکر مانند بلور است، به طوری که درون او از بیرون دیده می‌شد خوب که به درون آن پیکر بلورین نگاه کردم، شیطان را دیدم که به صورت قورباغه‌ای با خرطومی باریک و دراز، بر روی شانه چپ او، میان گوش و دوشش نشسته، و خرطومش را از شانه چپ فرو برده و به قلب او رسانده، و او را وسوسه می‌کند در این وضع  وقتی آن شخص در دل یاد خدا می‌کند و ذکر خدا را می‌گوید، آن قورباقه خود را عقب می‌شکد و می‌گریزد و این تجسم وجود شیطان و اثر ذکر و یاد خدا در قلب، روح و جسم آدم، و از طرفی  غفلت از یاد خدا و دوری از ذکر خدا باعث وسوسه و نفوذ شیطان در انسان است.

بار پروردگارا به تو پناه می‌برم از این دشمن قسم خورده شیطان لعین.

*مادر شیطان‌ها را دیدم!

در انوار جزائري است كه در سال قحطي، در مسجدي واعظي روي منبر بود و مي‌گفت: كسي كه بخواهد صدقه بدهد هفتاد شيطان به دستش مي چسبند و نمي گذارند،صدقه  بدهد. مؤمني پاي منبر اين سخنان را شنيد تعجّب كنان به رفقايش گفت: صدقه دادن كه اين چيزها را ندارد، اينك من مقداري گندم درخانه  دارم، مي روم و براي فقرا به مسجد خواهم آورد و از جايش حركت كرد. وقتي كه به خانه رسيد و زنش از قصدش آگاه شد. شروع به سرزنش او كرد كه در اين سال قحطي رعايت زن و بچّه و خودت را نمي كني؟ شايد قحطي طولاني شد، آن وقت ما از گرسنگي بميريم و... خلاصه به قدري او را وسوسه كرد كه آن مرد مؤمن دست خالي به مسجد نزد رفقا برگشت. از او پرسيدند چه شد؟ هفتاد شيطانی که به دستت چسبيدند، را دیدی؟. پاسخ داد: من شيطان ها را نديدم لكن مادرشیطان را ديدم كه نگذاشت. انسان مي خواهد در برابر شياطين مقاومت كند اما شیطان به زبان زن يا رفيق و... مصلحت بيني مي كند و نمي گذارد. (اخلاص وانفاق- دستغیب- ص155)  

سه عملی که باعث چیره‌شدن شیطان بر انسان می‌شود

حضرت موسي عليه السلام در جايي نشسته بود، ناگاه ابليس كه كلاه رنگارنگی بر سر داشت نزد موسي عليه السلام آمد، وقتي كه نزديك شد كلاه خود را (به عنوان احترام) از سر برداشت و مؤدبانه نزد موسي عليه السلام ايستاد. حضرت موسي گفت: تو كيستي ؟ ابليس جواب داد: ابليس هستم. موسي (ع) پرسید: تو ابليس هستي؟ خدا تو را از ما و ديگران دور گرداند. ابليس گفت: من آمده ام به خاطر مقامي كه در پيشگاه خدا داري بر تو سلام كنم. موسي پرسید: اين كلاه چيست كه بر سر داري ؟ ابليس پاسخ داد: با (رنگها و زرق و برقهاي) اين كلاه، دل انسان ها را مي‌ربايم. موسي پرسید: به من از گناهي خبر بده كه اگر انسان آن را انجام دهد ، تو بر او پيروز مي شوي و هر كجا كه بخواهي افسار او را به آنجا مي كشي. ابليس گفت: «اِذا اَعجَبَتهُ نَفسُهُ ، وَاستَكثَرَ عَمَلَهُ، و صَغُرَ فِي عَينِهِ ذَنبُهُ؛ سه حالت گناه است كه اگر انسان گرفتار آن شود، من بر او چيره مي گردم، 1- هنگامي كه او خودبين شود و از خودش خوشش آيد 2- هنگامي كه او عمل خود را بسيار بشمرد 3- هنگامي كه گناه در نظرش كوچك گردد. (الکافی ج 2ص 314)

والسلام علیکم ورحمةالله و برکاته

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha